OPINIE (De Morgen) - Mag je een 'speciaal' mens bewusteloos slaan?

Opiniestuk verschenen in De Morgen, 23 februari 2017.
Reeds meer dan 4838 keer gedeeld.
Klik HIER voor het originele artikel.

Stel: een bende jonge skinheads pest en vernedert een 85-jarige man van Turkse origine al jarenlang. Ze gooien de ruiten van zijn huis stelselmatig in. Op een bepaald moment wordt de oude man bewusteloos geslagen door jongeren. Zou dat uitgebreid de nationale media halen? Ja. En terecht. Zouden pers en samenleving verontwaardigd zijn? Ja. En terecht. Want het is relevant en we moeten vermijden dat racisten dat opnieuw en straffeloos kunnen doen.

Stel: een jongerenbende van Gents-Turkse origine bedreigt een Gentse man van 85, al jaren. Ze vernederen hem als hij buitenkomt. Ze spuwen in zijn gezicht. Ze slaan om de paar weken zijn ramen in. Er volgen ontelbare andere pesterijen. Want de man, Hendrik, hangt slogans uit tegen onverdoofd slachten. En dat vinden sommige mensen niet leuk. Vorige week is Hendrik door jongeren voor zijn deur bewusteloos gestampt. Hij heeft een zware hoofdwonde.

Is dat belangrijk nieuws? Ja. Want de feiten zijn bij politie, justitie en pers al jarenlang bekend zonder dat iemand echt optreedt. Haalt het de nationale media? Nauwelijks. Is de pers verontwaardigd? Neen. Die bericht omzichtig over "ongenoegen bij mensen van bepaalde religies". Maar diezelfde journalisten - in Het Laatste Nieuws en op VTM - bestempelen Hendrik zonder schroom en expliciet als moslimhater en antisemiet. 'Hij heeft het toch wel zelf uitgelokt om bewusteloos te worden gestampt', staat er net niet bij. Het Nieuwsblad brengt een kort maar correct artikel. En dat was het dan. Een 'fait divers'. Daarna kan iedereen weer wegkijken.

Kogelvrij glas
Wat voorafging: Hendrik hangt al tientallen jaren slogans uit aan zijn raam. Tegen alles wat hij onrechtvaardig vindt. De jagers, de kapitalisten, de fascisten, de katholieke kerk, het mishandelen van dieren. Hij noemde de vorige paus een nazi omwille van zijn Hitlerjugend-verleden en conservatieve standpunten. Hij hing provocatief een DDR-vlag aan zijn gevel. Als hem racisme werd verweten, plakte hij cynisch een affiche aan zijn venster: 'Het zijn hier allemaal racisten'. En zo hing hij ook een affiche op met een foto van een schaap: 'Wie is er bang van de islam? Ik, arm schaap'. Als een stierenvechter gegrepen werd door een stier, schreef hij erbij: 'Goed nieuws: de stier heeft gewonnen'. Grof? Ja, natuurlijk. En dikwijls kwetsend ook.

Maar het is opvallend dat de pesterijen en het geweld pas begonnen sinds Hendrik een vijftal jaar geleden slogans tegen onverdoofd slachten begon uit te hangen. Sinds dat moment wordt hij bedreigd door jongeren die hem zeggen dat hij moet stoppen met het 'beledigen van de islam'.

H.E., een man van Turkse origine, plaatste een paar jaar geleden filmpjes op Facebook. Altijd met dezelfde procedure: Hendrik werd uitgedaagd, uitgelachen, bespuwd, vernederd en "een vieze, stinkende oude man" genoemd. Als hij dan emotioneel en overstuur reageerde, werd zijn reactie gefilmd. Dat zette H.E. op Facebook, en impliciet riep hij op om "deze racist" aan te pakken. Ze zouden hem wel eens "de keel kunnen oversnijden zoals bij de schaapjes".

Sinds die oproep werden de ruiten van Hendriks huis tientallen keren ingegooid, zijn huis beklad, zijn bloembakken aan diggelen geslagen - een permanente psychologische terreur voor hem en zijn partner. Hij moest zelfs kogelvrij glas plaatsen. In 2013 werden drie jongeren bij klaarlichte dag op heterdaad betrapt toen ze de ruiten voor de zoveelste keer instampten. De jonge daders, van Gents-Turkse origine, werden opgepakt. De zaak werd geseponeerd.

Op een keer stond H.E. met de kapotte bloembakken in zijn handen voor het huis van Hendrik en zei hij tergend: "Zijn uw bloemetjes kapot? Ocharme. Ik zal ze terugzetten." Toen Hendrik daar klacht tegen indiende, verwijderde H.E. snel zijn gewelddadige oproepen maar hij postte cynisch: "Ik mag niets meer schrijven over de racist, want het is een oude man." Met een smiley.

H.E. zei dat hij via zijn "politieke vrienden" een klacht wegens racisme tegen Hendrik zou indienen bij UNIA. Iets later kreeg Hendrik inderdaad bezoek van de politie. H.E. wachtte hem na dat politiebezoek aan zijn deur op om hem uit te lachen.

H.E. en de jongeren gingen dus gewoon door met hun terreur omdat ze merkten dat ze toch niet gestraft werden.

Hendrik had in Gent tientallen jaren het beroemde bruine café Tussen Tap en Tepel. Een gezellige zaak met goede wijn en kaas en prachtige muziek van over de hele wereld. Hij voerde diepgaande gesprekken met zijn bezoekers. Maar elke klant kende hem ook als een 'speciale', die plots emotioneel kon reageren. Spaanse klanten die het stierenvechten of Franco niet veroordeelden, werden niet bediend. Idem dito met iemand die de jacht verdedigde. Hij pakte mij ooit verbaal heftig aan omdat hij het niet eens was met de teneur van mijn tv-reportages over de aanslagen van ETA in Spanje.

Ik was 25 jaar zijn buur en ik ken hem vooral als een anarchist. Ik weet ook dat hij hard en kwetsend kan zijn tegen iedereen die dieren onnodig leed aandoet. En dan houdt hij geen rekening met religies of met persoonlijke bedreigingen aan zijn adres. Maar ik ken ook zijn erg gevoelige kant.

Ooit liet ik hem het nummer 'La Corrida' horen van de Franse zanger en milieuactivist Francis Cabrel. In dat lied beschrijft Cabrel het stierenvechten vanuit de ogen van een stier. Hendrik begon te wenen en verdween plots zonder iets te zeggen. Een half uur later kwam hij terug met een prachtig en zeer emotioneel gedicht, 'Sombere zon', over het leed van de stieren in Spanje. Als hij een foto ziet van een schaap dat onverdoofd wordt geslacht, zie je aan zijn gezicht dat hij de pijn en de angst van het dier voelt. Samen met zijn partner vangt hij al tientallen jaren vele verwaarloosde honden op.

Het kan Hendrik niet schelen wat mensen van hem denken. Hij beschouwt het als zijn missie om mishandelde wezens te helpen. Hij doet dat verbaal scherp en soms grof, maar altijd geweldloos.

Zou ik de affiches van Hendrik aan mijn raam hangen? Neen. Vind ik dat hij dat recht heeft? Ja.

Zonder koudwatervrees
Ik kan begrijpen dat moslims het niet makkelijk hebben met al wat nu in de wereld gebeurt. Telkens opnieuw veroordeeld of gestigmatiseerd worden omwille van IS en consorten moet verschrikkelijk zijn. En daarom snap ik dat ze gevoeliger kunnen zijn voor kritiek. Maar fysiek geweld en intimidatie zijn onaanvaardbaar.

Ik hoop dus dat diegenen die het niet met hem eens zijn, stoppen met de pesterijen en het geweld. We leven in een democratie waarin we eeuwen moesten vechten voor vrije meningsuiting.

Ik hoop dus ook dat de pers deze feiten in de toekomst durft te brengen, correct en zonder vooroordelen tegenover wie dan ook. Zonder koudwatervrees.

Ik hoop ook dat de politie en het gerecht deze zaak van jarenlang geweld nu echt au sérieux nemen. Want nu heeft de hoogbejaarde man de zoveelste raid van een jongerenbende overleefd. Volgende keer ook nog?